Brandwonden: hoe reageren?

Huis-, tuin- en keukenongelukken met de barbecue, de houtkachel … Mogelijkheden te over, helaas, om je te verbranden. Wat kan je het best doen om de schade te beperken? Hoe kan je de brandwonde verzorgen? Wanneer moet je medische hulp inroepen? Wij hebben het voor je uitgezocht! 

Je huid afkoelen is de eerste reflex die je moet hebben nadat je je hebt verbrand. Zo kan je de ernst van de brandwonde beperken. Hou de verbrande huid gedurende 20 minuten onder water. Gebruik water zo koud als je kan verdragen, maar geen ijskoud water. In het ideale geval voer je deze ‘cooling’ meteen na het incident uit, en zeker binnen de 20 minuten.

Als je je verbrand hebt, is het heel belangrijk dat je snel inschat hoe ernstig je brandwonde is. Dat hangt af van de temperatuur en van hoelang je huid aan de warmtebron is blootgesteld.

• Eerstegraadsbrandwonden zijn oppervlakkig. De huid is rood, pijnlijk en vaak gezwollen maar er zijn geen blaren te zien. De huid zal zich spontaan herstellen zonder littekenvorming.
• Bij tweedegraadsbrandwonden is niet alleen de opperhuid maar ook de lederhuid, de diepe huidlaag, aangetast. Dit soort brandwonden vertoont blaren en veroorzaakt hevige pijn. De huid zal zich echter volledig herstellen na 2 of 3 weken.
• Derdegraadsbrandwonden beschadigen de huid tot in de diepste huidlagen, waar de bloedvaten en de zenuwuiteinden gelegen zijn. Er is geen pijngevoel meer en de huid ziet er geelwit tot bruinzwart uit. Dit soort wonden vergt een lang genezingsproces en het slachtoffer zal er littekens aan overhouden. 

In het geval van derdegraadsbrandwonden moet je meteen naar spoed of een ziekenwagen bellen.

Een eerste- of tweedegraadsbrandwonde kan je echter zelf verzorgen.

Het verdient evenwel aanbeveling om toch medische hulp in te roepen in de volgende gevallen:

• Een baby of een jong kind heeft een brandwonde opgelopen
• De brandwonde bevindt zich ter hoogte van het gezicht of de hals
• De brandwonde is groter dan een muntstuk van 2 euro. Als ze groter is dan de hand van het slachtoffer, moet je meteen naar spoed gaan!
• De brandwonde is veroorzaakt door een chemisch product of door elektriciteit
• Er hebben zich blaren gevormd
• Het slachtoffer krijgt koorts
• De wonde verergert na verloop van tijd 

In het geval van een lichte brandwonde (1ste graad)

• Breng meermaals per dag een kalmerende en herstellende balsem aan tot de roodheid verdwijnt.
• Er bestaan ook specifieke hydrogels die een vochtig wondmilieu creëren. Zij dragen bij tot een snellere genezing van de wonde en vermijden korstvorming, wat het risico op littekenvorming doet afnemen. Je kan daarbovenop eventueel een steriel kompres aanbrengen.
• In geval van pijn mag je paracetamol nemen als dat nodig is. 

In het geval van een brandwonde van de 2de graad (hevige pijn en blaren)

• Ontsmet eerst en vooral je handen met een hydroalcoholische gel
• Dep de brandwonde droog met een steriel kompres
• Als een blaar spanning veroorzaakt, kan je een kleine snee maken in de blaar met een fijne schaar nadat die (met alcohol) is ontsmet. Zo kan het vocht zich een weg banen uit de blaar en zal de blaar zich niet opnieuw met vocht vullen. Breng daarna een desinfecterende spray aan.
• Breng Flammazine aan op steriel, niet-klevend verband en maak nadien vast met een hechtpleister. Win evenwel vooraf advies in als je dit zou gebruiken bij een kind onder de 2 jaar, tijdens de zwangerschap of tijdens de borstvoeding. Je kan ook Flaminal® hydro gebruiken. Deze crème bevordert het genezingsproces van littekenweefsel.
• Als de wonde lijkt te infecteren (roodheid, zwelling, pijn, etter), breng dan liever iso-Betadine gel aan onder het verband en raadpleeg je arts. 
• Zodra de wonde genezen is, moet je de verbrande huid blijven beschermen tegen de zon met een zonnecrème SPF50. Doe dit gedurende 1 jaar, zelfs als de zon niet schijnt.