Wegens de nationale staking (29/04) en de feestdag (01/05) kan de levering van je pakje vertraging hebben.
Stoppen met roken
het is nooit te laat om te stoppen
Welkom op onze gezondheidsfiche "Stoppen met roken".
In deze fiche bespreken we met jou de definitie, gevolgen voor de gezondheid en afhankelijkheid van roken. Daarna kijken we naar adviezen om te stoppen met roken. Deze gezondheidsfiche is opgesteld door Aynaz, onze online apotheker.
Introductie
Elk jaar sterven wereldwijd 7 miljoen mensen aan de gevolgen van roken.
In ons land zijn de cijfers al even schokkend, met 14.000 slachtoffers per jaar in België. Tabak is tevens verantwoordelijk voor 30% van de sterfgevallen door kanker.
Eén Belg op vijf rookt en één roker op twee zal eraan sterven.
In België is tabak de eerste doodsoorzaak die we zouden kunnen vermijden. De voordelen van stoppen met roken bestaan ongeacht de leeftijd van de patiënt op het moment van stoppen.
Wat is roken?
Roken wordt beschouwd als een chronische ziekte.
Daarom vereist het een multidisciplinaire behandeling, omdat terugvallen vaak voorkomen. De juiste hulp omvat psychologische en medische behandeling.
Wat is tabak?
Tabaksrook afkomstig van de sigaret heeft een complexe samenstelling. Het bevat meer dan 4700 verschillende stoffen, waarvan er 64 als giftig zijn geïdentificeerd (kankerverwekkende stoffen, irriterende stoffen, zware metalen, enz.)
Nicotine is een van de stoffen die samen met de rook wordt ingeademd. Nicotine is verantwoordelijk voor verslaving, maar heeft ook andere schadelijke effecten, zoals het verhogen van de bloeddruk en de hartslag.
Zijn enkel sigaretten de boosdoener?
De toxiciteit van andere vormen van tabak is vergelijkbaar met de sigaret en soms zelfs groter dan die van klassieke sigaretten.
Wat zijn de gevolgen van roken voor de gezondheid?
Talrijke aandoeningen op verschillende gebieden worden veroorzaakt, verergerd of chronisch door de giftige bestanddelen van tabaksrook.
Tabak staat bekend en verantwoordelijk voor hart- en vaatziekten, luchtwegaandoeningen en KNO-aandoeningen, maar ook voor het verergeren van gebitsproblemen en maagzweren. Het wordt ook in verband gebracht met een verhoogd risico op reumatoïde artritis.
Tabak is tevens verantwoordelijk voor kanker van de bronchiën, tong, keel, blaas, nieren, borst, baarmoederhals, dikke darm en alvleesklier.
Kan het kwaad als ik heel weinig rook?
Er is geen minimum aantal sigaretten dat onschadelijk is. Elke sigaret die je rookt, brengt duizenden giftige chemicaliën in je bloedbaan.
Tabakverslaving
Tabaksverslaving is drieledig: lichamelijk, psychologisch en gedragsmatig. Deze afhankelijkheid treedt op vanaf de eerste paar weken, zelfs bij lage doses, en houdt aan nadat je gestopt bent.
Psychologische en gedragsmatige afhankelijkheid zijn aanwezig bij 80% van de rokers.
Fysieke afhankelijkheid
- Voornamelijk veroorzaakt door nicotine
- Start geleidelijk
- Vooral bij rokers die de rook inhaleren
- Ontwenningsverschijnselen: dysforische of depressieve stemming, slapeloosheid, prikkelbaarheid, frustratie, woede, angst, concentratieproblemen, koorts, verminderde hartslag, toegenomen eetlust of gewichtstoename.
Psychische afhankelijkheid
- Start snel
- Verschilt van roker tot roker
- Heeft te maken met de positieve gevoelens rond roken : pauzes, gezelligheid met andere rokers, het gezelschap dat sigaretten kunnen bieden, omgaan met stress of stemming, of zelfs eetlust.
Gedragsafhankelijkheid
Roken is gekoppeld aan omgevingen, mensen, situaties of plaatsen die het verlangen om te roken triggeren. Deze elementen creëren automatische patronen die het verlangen om te roken activeren. Een sigaret gewoon in je hand houden draagt daar ook toe bij.
Hoe zit het met roken tijdens de zwangerschap?
Roken tijdens de zwangerschap veroorzaakt verschillende vermijdbare aandoeningen, zowel bij de moeder als bij de baby. De gevolgen van roken tijdens de zwangerschap zijn talrijk en variëren van een miskraam tot misvormingen of toxiciteit voor de ongeboren baby.
Zo beïnvloedt roken de baby vanaf de conceptie en zal het gevolgen hebben voor het kind en de volwassene die hij zal worden.
Hoe zit het met roken en borstvoeding?
Roken beperkt de kans op borstvoeding. Nicotine vermindert namelijk de productie van prolactine en beïnvloedt zo de hoeveelheid en duur van de melkproductie.
Bovendien gaat nicotine over in de moedermelk en kan het symptomen veroorzaken zoals slapeloosheid, rusteloosheid, overgeven, diarree, buikpijn en tachycardie bij zuigelingen.
Hoe zit het met roken en geneesmiddelen?
Roken en anticonceptie
Bij een vrouw die anticonceptie gebruikt en rookt, wordt het risico op hart- en vaatziekten met 20 vermenigvuldigd.
Roken en anesthesie
Bij chirurgie lopen patiënten die roken een groter risico op complicaties en een complexere anesthesiebehandeling.
Passief roken
Er zijn drie soorten soorten in tabaksrook:
- De hoofdstroom: rook ingeademd tijdens het inhaleren door de roker.
- Tertiaire rook: rook uitgeademd/uitgeblazen door de roker.
- Zijstroom: rook die rechtstreeks uit een brandende sigaret ontsnapt en in de lucht
Niet-rokers worden voornamelijk blootgesteld aan zijstroom en tertiare rook. Aangezien de hoofdstroom wordt ingeademd door de roker, betreft dit voornamelijk de roker.
Rook uit de zijstroom bevat meer giftige en kankerverwekkende stoffen dan gewone rook. Hoewel zijstroomrook verdund is, verhoogt dagelijkse en langdurige blootstelling het risico op longkanker.
Passief roken draagt bij aan de ontwikkeling van obstructieve ademhalingsaandoeningen, hartaandoeningen en kanker, zelfs bij mensen die nooit hebben gerookt maar jarenlang passief zijn blootgesteld aan tabak. Zwangere vrouwen en kinderen, vooral tussen 3 en 11 jaar, zijn bijzonder kwetsbaar voor deze effecten, met nicotineniveaus die twee keer zo hoog zijn als die van niet-rokende volwassenen.
Stoppen met roken
Stoppen met roken is heel belangrijk voor je gezondheid. Een verslaving brengt echter een hoog risico op terugval met zich mee. Eén sigaret, of zelfs maar één trekje, is genoeg om de verslaving te reactiveren en om te hervallen. Een multidisciplinaire behandeling is daarom essentieel.
Aarzel niet om een professional in de gezondheidszorg om hulp te vragen.
Advies van jouw apotheker : De positieve klok van stoppen met roken
Stoppen met roken, ongeacht je leeftijd of gebruik, vermindert de mortaliteit en morbiditeit.
De gunstige effecten van stoppen met roken zijn zichtbaar vanaf de eerste minuten en houden jaren aan:
- 20 minuten na het stoppen: bloeddruk en hartslag dalen.
- 8 uur na het stoppen: koolmonoxideniveaus in het bloed dalen.
- 72 uur na het stoppen: de smaak- en reukzin alsook de ademhaling verbeteren.
- Tussen 2 weken en 3 maanden na het stoppen: hoesten en vermoeidheid nemen af.
- Eén jaar na het stoppen: het risico op een myocardinfarct wordt gehalveerd en het risico op een beroerte wordt vergelijkbaar met dat van niet-rokers.
- 5 jaar na het stoppen: het risico op bepaalde vormen van kanker, zoals mond- en keelkanker, is bijna gehalveerd. Het risico op longkanker daalt, maar wordt nooit zo laag als bij niet-rokers. Aan de andere kant is het risico op coronaire hartziekten hetzelfde als bij niet-rokers.
- 25 jaar na het stoppen met roken voor mannen vergeleken met 15 tot 19 jaar voor vrouwen: het risico op overlijden door eender welke oorzaak wordt vergelijkbaar met dat van mensen die nooit gerookt hebben.
Behandeling
De behandeling moet voor elke patiënt individueel worden gekozen, rekening houdend met een aantal gezondheids- en medicatiecriteria.
Nicotinevervangers
Nicotinevervangers zijn de eerstelijns medicamenteuze behandeling. Ze worden aangeraden als je plotseling of geleidelijk wil stoppen met roken.
Nicotinevervangingstherapie helpt 1 op de 14 rokers om te stoppen met roken.
Deze behandelingen zijn er in verschillende toedieningsvormen, aangepast aan de behoeften van de patiënt. Vraag je apotheker om advies om de vorm te vinden die het beste bij je past.
E-sigaretten
De e-sigaret bestaat al sinds 2006. Ontworpen om de vorm van een sigaret na te bootsen, is het eigenlijk uitgerust met een aërosolgenerator.
Met dit elektronische apparaatje kan je “vapen/dampen”, d.w.z. damp inhaleren die wordt geproduceerd door een vloeistof in een navulflesje of vloeistofpatroon te verhitten. Deze vloeistof kan met of zonder nicotine zijn.
Over de veiligheid van e-sigaretten wordt al gediscussieerd. Men is niet overtuigd over de voordelen en risico's en weinig gegevens bestaan over de langetermijneffecten.
Het zou echter het risico op kanker en hart- en vaatziekten kunnen verminderen bij tabaksrokers die het gebruiken.
Een negatief aspect is dat het een rooktechniek vereist die vergelijkbaar is met die van sigaretten en dat het gebruik ervan risico's met zich meebrengt.
De natuurlijke begeleiding
Fytotherapie
In de kruidengeneeskunde is valeriaan effectief bij de behandeling van slaapstoornissen en nervositeit die gepaard gaat met ontwenningsverschijnselen.
Onderzoeken naar passiebloemextract laten veelbelovende resultaten zien in de strijd tegen nicotineverslaving en andere stoffen zoals alcohol, cannabis, opioïden en benzodiazepinen.
Aarzel niet om advies te vragen aan uw Multipharma-apotheker.
Tot slot, wat moet je onthouden?
Vergeet niet dat stoppen met roken geen gemakkelijke opgave is. Slechts een minderheid van de rokers slaagt erin om bij de eerste poging voorgoed te stoppen. Er zijn vaak meerdere pogingen nodig om blijvend te stoppen, dus geef niet op!
Het is belangrijk om te overwegen om te stoppen op elke leeftijd en ongeacht je consumptieniveau, omdat de voordelen onweerlegbaar zijn.
Meer informatie over nicotinevervangers
Kies je gezondheidsfiche
Heb je nog vragen?
Onze online apotheker is beschikbaar via ons contactformulier om je vragen over deze gezondheidsfiche te beantwoorden. Aarzel niet om contact met hem op te nemen als je nog vragen hebt.
Gezondheidsfiches
Ontdek onze gezondheidsfiches die gemaakt zijn om je te informeren en je te helpen om veelvoorkomende gezondheidskwaaltjes te voorkomen. Elke fiche bevat advies van onze apotheker.
