Wegens de nationale staking (29/04) en de feestdag (01/05) kan de levering van je pakje vertraging hebben.
Cholesterol
vriend of vijand?
Welkom op onze gezondheidsfiche "Cholesterol".
In deze fiche bespreken we met jou de definitie, de risico's, diagnose, adviezen en behandeling van een hoog cholesterolgehalte in het bloed. Deze gezondheidsfiche is opgesteld door Aynaz, onze online apotheker.
Introductie
Vetten kunnen zowel goed als slecht zijn voor onze gezondheid.
Enerzijds zijn ze essentieel voor ons lichaam als energievoorziening en als bouwstof. Aan de andere kant verhoogt een hoog vetgehalte in het bloed het risico op hart- en vaatziekten.
Laten we samen kijken naar wat slechte vetten zijn, hoe je ze kunt vermijden en naar de bestaande behandelingen voor hoge vetgehalten in het bloed.
Waar komt cholesterol vandaan?
Een groot deel van cholesterol wordt in onze lever aangemaakt, waar het tevens kan worden geëlimineerd. Normaal gesproken komt cholesterol, in mindere mate, ook via de voeding die we eten.
Gemiddeld wordt geschat dat slechts 30% van de cholesterol uit onze voeding komt. Cholesterol is bijvoorbeeld nodig voor de aanmaak van bepaalde hormonen in ons lichaam.
Wat is “goede cholesterol”?
HDL-cholesterol wordt beschouwd als goede cholesterol. De naam “HDL” staat voor hoge dichtheid lipoproteïne en verwijst naar de kleine molecule die zich aan cholesterol bindt om het in het bloed te transporteren.
HDL-cholesterol wordt als ‘goede cholesterol’ beschouwd omdat het naar de lever wordt getransporteerd om overtollig cholesterol te elimineren.
Wat is "slechte cholesterol"?
LDL-cholesterol wordt als slecht cholesterol beschouwd. De naam “LDL” staat voor lage dichtheid lipoproteïne en verwijst, net als HDL, naar de kleine molecule die zich aan cholesterol bindt om het in het bloed te transporteren.
LDL-cholesterol wordt daarentegen als ‘slechte cholesterol’ beschouwd omdat deze naar de weefsels wordt getransporteerd.
Welke voedingsmiddelen bevatten veel cholesterol?
Voedingsmiddelen die veel cholesterol bevatten, zijn vooral producten van dierlijke oorsprong zoals vlees en volle zuivelproducten (kaas, volle room, etc.).
Wat zijn de risico’s van een hoog cholesterolgehalte voor mijn gezondheid?
Bepaalde vetten, vooral LDL-cholesterol, kunnen zich ophopen aan de binnenkant van de bloedvaten en deze langzaam verstoppen. We spreken dan van aderverkalking. Atherosclerose kan na verloop van tijd grotere risico's voor je gezondheid veroorzaken, zoals een hartinfarct of beroerte.
Over welke andere vetten moet je je zorgen maken?
Triglyceriden zijn, naast cholesterol, risicofactoren voor aderverkalking.
In tegenstelling tot cholesterol worden triglyceriden voornamelijk geleverd door voedsel. Aan de andere kant wordt overtollige suiker of alcohol omgezet in triglyceriden. Triglyceriden zijn een geweldige energiebron en worden als vetten in onze weefsels opgeslagen.
Hoe weet ik dat ik een hoog vetgehalte in het bloed heb?
De gevolgen van een hoog vetgehalte in het bloed verlopen op het eerste zicht asymptomatisch.
Een hoog cholesterolgehalte is dus op zich geen aandoening, maar kan de oorzaak zijn van zware pathologiën die pas na vele jaren herkenbare symptomen veroorzaken. Hier is er dus een groot belang bij het voorkomen van de aandoening.
Hoe stel ik een hoog vetgehalte vast?
De opsporing gebeurt eenvoudigweg aan de hand van een bloedonderzoek waarbij de verschillende vetten worden gemeten. Je zal echter vóór deze bloedtest nuchter moeten zijn (12 uur).
Deze bloedtest alleen is doorgaans niet voldoende om een definitieve diagnose te stellen. Er moeten aanvullende analyses worden aangevraagd. Meestal zullen deze onderzoeken noodzakelijk zijn voor risicogroepen.
Wat zijn de risicogroepen?
- Mensen met genetische aanleg.
- Mensen van wie een familielid een hartaanval heeft gehad vóór de leeftijd van 50 jaar.
- Mensen met overgewicht.
- Mensen met diabetes.
- Mensen met hoge bloeddruk.
- Mensen die roken.
- …
Advies van jouw apotheker: wat zijn de oplossingen?
De basis van preventie is vooral een gezonde levensstijl.
In de praktijk:
1. Eet gezond
Vermijd verzadigde vetten die doorgaans voorkomen in producten van dierlijke oorsprong zoals vlees, volle zuivelproducten maar ook in chocolade. Vervang ze door onverzadigde vetten die voorkomen in bepaalde vette vis zoals zalm of paling.
- Vervang in de praktijk minimaal twee keer per week vlees door vette vis en vervang je volle zuivelproducten door halfvolle zuivelproducten.
- Vervang boter door olijfolie.
- Vervang witbrood door volkorenbrood.
- Vergeet niet om je fruit en groenten te eten.
2. Oefen regelmatig een fysieke activiteit uit: 20-30 minuten per dag.
3. Beperk al het alcoholgebruik en stop met roken.
En qua behandeling?
Allereerst is het de arts die bepaalt of je een behandeling nodig hebt. Indien nodig zal hij medicijnen voorschrijven om het vetgehalte in het bloed te verlagen. Deze medicijnen verlagen zowel het cholesterol- als het triglyceridenniveau.
Een van de soorten geneesmiddelen die bij de behandeling van deze aandoening de voorkeur verdienen, zijn statines. Hun werkingsmechanisme vermindert niet alleen de snelheid van de cholesterolproductie door de lever, maar vermindert ook de circulerende niveaus van triglyceriden in het bloed.
Bij de therapeutische werking op de lever zijn ook mogelijke bijwerkingen te vermelden, zoals aanzienlijke spierpijn. Om deze bijwerking te compenseren, spreken sommige onderzoeken over het gunstige effect van het nemen van co-enzym Q10, dat reeds positieve effecten geeft op de algemene gezondheid. Aarzel niet om ons artikel over co-enzym Q10 te lezen voor meer informatie.
Natuurlijke producten tegen cholesterol?
Bepaalde voedingssupplementen die natuurlijke extracten bevatten, kunnen het cholesterolgehalte helpen reguleren. Let op: deze supplementen zijn geen vervanging voor een gezond dieet of een door een arts aanbevolen behandeling.
Deze supplementen worden vermeld als 'natuurlijk', maar niet als 'vrij van bijwerkingen'. Zorg ervoor dat u vóór gebruik medisch advies inwint en altijd de instructies leest.
Tot slot, wat moet ik onthouden?
De conclusie: cholesterol is een vet dat uit onze voeding komt en via onze bloedvaten in ons bloed en vervolgens in ons lichaam wordt aangetroffen.
In te grote hoeveelheden hoopt cholesterol zich op in dezelfde bloedvaten waarin het wordt getransporteerd en veroorzaakt het vervolgens schade. De belangrijkste maatregelen zijn het hierboven genoemd in het advies van de apotheker.
Bij gevorderde gevallen is het beter om contact op te nemen met een zorgverlener in de gezondheidszorg.
Kies je gezondheidsfiche
Heb je nog vragen?
Onze online apotheker is beschikbaar via ons contactformulier om je vragen over deze gezondheidsfiche te beantwoorden. Aarzel niet om contact met hem op te nemen als je nog vragen hebt.
Gezondheidsfiches
Ontdek onze gezondheidsfiches die gemaakt zijn om je te informeren en je te helpen om veelvoorkomende gezondheidskwaaltjes te voorkomen. Elke fiche bevat advies van onze apotheker.
