Burn-out voorkomen: tien gouden regels

Een burn-out is het gevolg van chronische stress op het werk die men slecht onder controle krijgt. Maar hoe leer je omgaan met stress en vermijd je professionele uitputting?

De preventie van burn-out berust op twee pijlers: stress op het werk verminderen en in het privéleven middelen ontwikkelen om dat probleem beter aan te pakken …

Een evenwichtige relatie en een goede omgang met je kinderen en vrienden helpen om stressfactoren beter in de hand te houden. Probeer zoveel mogelijk te genieten van de mensen die je na aan het hart liggen. Kruip niet in een hoekje en reageer je spanningen niet af op hen. Stop je problemen niet weg. Onderhoud een netwerk waarop je kunt terugvallen in nood.

Een burn-out kun je ook beter afweren als je lichaam fit is. Blijf actief, doe aan sport, eet evenwichtig, zorg voor voldoende slaap, plan een rustvakantie, beperk het gebruik van ‘giftige’ elementen (alcohol, roken, medicatie, tv, pc, internet …). Laat vanaf je veertigste regelmatig een medische check-up doen.

Vergeet evenmin om je geest te voeden: meditatie, lezen, sport, wandelen, hobby’s … Zoek een evenwicht tussen wat je ‘moet’ doen en wat je ‘wilt’ doen, en verdeel je tijd tussen slaap, werk en vrijetijdsbesteding.

Ken je waarden, en neem de tijd om na te gaan of je die trouw bent gebleven.

• Leer delegeren, werk samen met je collega’s en help elkaar.
• Als je voortdurend gestoord wordt, verander dan van bureau of vraag of je mag telewerken
• Leer nee te zeggen.
• Herdefinieer prioriteiten en dringende zaken.
• Maak een overzicht van je workload en vraag aanpassingen als die onhoudbaar is.

• Stel een dagelijkse en wekelijkse planning op, rangschik de taken en delegeer indien mogelijk.
• Neem de tijd om na te denken en te plannen voordat je een project opstart.
• Bepaal de tijdstippen waarop je het efficiëntst bent.

Dat kunnen er veel zijn: een te zware werkbelasting, ontevredenheid, onduidelijke rollen of taken, over- of onderpromotie, gebrek aan werkzekerheid, slechte relaties met collega’s of met de leidinggevende, een vervelend werkklimaat, te weinig communicatie of participatie bij de besluitvorming, een slechte verstandhouding met een klant …

Evalueer regelmatig opnieuw je professionele keuzes en achterhaal zo of ze nog bij je waarden passen. Voorkom dat je perfectionisme uit de hand loopt of dat je ambitie te groot wordt. Denk niet aan je werk tijdens je vrije tijd ('s avonds, in het weekend en in de vakantie …).

Je herkent de problemen, probeer ze nu op te lossen.

• Streef naar erkenning onder de vorm van regelmatige evaluaties.
• Vraag om je dienstrooster of werktijd aan te passen of om je taken te diversifiëren.
• Vind oplossingen voor onrechtvaardigheid binnen het bedrijf.
• Eis dat men je respecteert, leer communicatietechnieken voor de omgang met moeilijke personen, smoor conflicten in de kiem …
• Zorg dat je werk opnieuw zin krijgt. Ga, indien mogelijk, op zoek naar een andere functie die beter bij je waarden past. Vind zingeving in je privéleven als dat in je baan niet lukt.

Reageer tijdig, want als je eenmaal een burn-out hebt, kan de genezing lang en moeilijk zijn. Neem wanneer nodig wat gas terug en neem even rustig de tijd om na te denken over je werksituatie en manieren om ze te verbeteren.