Wegens de nationale staking (29/04) en de feestdag (01/05) kan de levering van je pakje vertraging hebben.
Prostaat: de eerste tekenen opsporen en complicaties voorkomen
Prostaatproblemen kunnen op elke leeftijd voorkomen en erover praten is essentieel om complicaties te voorkomen. De vroegtijdige opsporing van de symptomen van een prostaatontsteking (ook wel prostatitis) of van prostaatkanker is van vitaal belang. Je Multipharma-apotheker staat klaar om je te ondersteunen, te adviseren en te begeleiden naar de juiste onderzoeken.
Zorgen voor een gezonde prostaat is erg belangrijk. Deze kleine klier, die enkel bij de man voorkomt, speelt een essentiële rol in het voortplantingssysteem. Prostaatproblemen kunnen echter tot ernstige complicaties leiden als ze niet op tijd worden behandeld. Begrijpen hoe deze klier werkt, is de eerste stap om tekenen van een afwijkende werking te kunnen herkennen.
Wat is de prostaat en wat is zijn functie?
De prostaat is een klier die enkel bij de man voorkomt. Ze is ongeveer zo groot als een walnoot en speelt een sleutelrol in het mannelijke voortplantingssysteem. Ze produceert een deel van het zaadvocht dat de spermacellen in leven houdt en transporteert tijdens de ejaculatie. De prostaat ligt in het bekkengebied, tussen de blaas en het rectum. Hij ligt rond de urinebuis, het kanaal waarlangs de urine wordt afgevoerd, en helpt mee om de urinestroom onder controle te houden door tijdens de ejaculatie de spieren samen te trekken. Zo wordt vermeden dat urine en sperma zich vermengen.
De nabijheid van de urinewegen en voortplantingsorganen verklaart meteen ook waarom prostaataandoeningen kunnen leiden tot plasklachten.
Veelvoorkomende prostaatproblemen
Veel mannen krijgen in de loop van hun leven te maken met een of meer prostaat gerelateerde problemen. Of het nu gaat om een goedaardige aandoening of iets ernstigs, het is belangrijk dat je van deze aandoeningen op de hoogte bent, zodat je de tekenen snel herkent. De drie meest voorkomende prostaatproblemen zijn benigne (of goedaardige) prostaathyperplasie, prostaatontsteking en prostaatkanker.
1. Benigne prostaathyperplasie (BPH)
Benigne prostaathyperplasie, ook wel BPH genoemd, is een niet-kankerachtige vergroting van de prostaatklier. Dit fenomeen komt vaak voor bij mannen boven de 50 en kan veel ongemak veroorzaken. Als de prostaat groter wordt, oefent hij immers druk uit op de plasbuis, wat de urinestroom kan verstoren.
Veel voorkomende symptomen van BPH zijn:
- Moeite met plassen
- Een frequente en dringende aandrang om te plassen, vooral 's nachts
- Een zwakke of onderbroken urinestraal
- Het gevoel dat de blaas nooit helemaal leeg is
Hoewel BPH goedaardig is, kan het de levenskwaliteit sterk beïnvloeden als het niet door een arts wordt behandeld. Er zijn verschillende opties om deze aandoening doeltreffend te behandelen, zoals geneesmiddelen op voorschrift (alfablokkers of 5-alfa-reductaseremmers) die helpen om de prostaat te ontspannen of de omvang ervan te verkleinen. In meer ernstige gevallen kunnen chirurgische ingrepen, zoals transurethrale resectie van de prostaat (TURP), worden overwogen om het gezwollen deel van de prostaat te verwijderen.
2. Prostaatontsteking
Prostaatontsteking of prostatitis wordt veroorzaakt door een bacteriële of virale infectie . Ze kan op elke leeftijd voorkomen, de symptomen kunnen zeer lastig zijn en variëren van acute pijn tot plasproblemen.
Er zijn twee soorten prostaatontsteking:
- Een acute bacteriële prostaatontsteking is vaak het gevolg van een infectie en gaat gepaard met hevige symptomen zoals bekkenpijn, koorts, rillingen en moeite met plassen.
- Een chronische prostaatontsteking is minder ernstig maar hardnekkiger. Ze leidt tot chronische pijn in de onderbuik, ejaculatie- en terugkerende plasproblemen.
Een acute prostaatontsteking, vaak een bacteriële infectie, kan worden behandeld met antibiotica. Chronische ontstekingen vereisen soms een langere medische follow-up en de juiste behandelingen om de symptomen te verlichten.
3. Prostaatkanker
Prostaatkanker is een van de meest voorkomende vormen van kanker bij mannen, vooral boven de 65. In een vroeg stadium zijn er meestal geen duidelijke symptomen. Daarom wordt deze kanker meestal opgespoord tijdens de regelmatige controlebezoeken aan de proctoloog (darmspecialist) of huisarts, die worden aangeraden vanaf de leeftijd van 50 of 45 als er een familiegeschiedenis is.
Symptomen waarop je moet letten bij prostaatkanker:
- Moeite met of vaak moeten plassen
- Bloed in urine of sperma
- Botpijn in gevorderde gevallen
Als prostaatkanker in een vroeg stadium wordt vastgesteld, zijn chirurgie en radiotherapie mogelijke behandelingen. De prognose is over het algemeen gunstig als de ziekte in een vroeg stadium wordt ontdekt.
De eerste symptomen die je kan vaststellen
De symptomen van een prostaatprobleem herkennen, is essentieel om snel te handelen en complicaties te voorkomen. Sommige symptomen kunnen op het eerste gezicht onschuldig lijken, maar het is belangrijk om ze niet te negeren want ze kunnen meer ernstige problemen onthullen.
Hier zijn de belangrijkste tekenen waar je moet op letten:
Urinewegsymptomen
Omdat de prostaatklier rond de urinebuis ligt, hebben prostaataandoeningen vaak een invloed op de urinewegen. De meest voorkomende symptomen zijn:
- Moeite met plassen: het traag of moeilijk op gang komen van het plassen kan duiden op druk van de prostaat op de plasbuis.
- Frequente aandrang om te plassen: vooral 's nachts kan een frequente en dringende aandrang om te plassen wijzen op een prostaataandoening.
- Pijn of een branderig gevoel tijdens het plassen: dit symptoom kan wijzen op een infectie of ontsteking, zoals bij prostatitis.
Bekkenpijn
Ook pijn in het bekken of de onderrug kan te maken hebben met prostaatproblemen. Deze pijn, die soms diffuus (of wijdverspreid) is, kan een teken zijn van ontsteking, zoals prostaatontsteking. Maar deze pijn kan ook duiden op een ernstiger probleem, zoals vergevorderde prostaatkanker.
Pijn tijdens het klaarkomen
Ongemak of pijn tijdens of na het klaarkomen kan wijzen op een prostaataandoening. In het geval van chronische prostatitis komt dit vaak voor en kan het gepaard gaan met een vermindering van het seksueel plezier. Het is essentieel om een arts te raadplegen als deze symptomen aanhouden.
Bloed in sperma of urine
De aanwezigheid van bloed in de urine (hematurie) of het sperma (hemospermie) moet altijd ernstig worden genomen. Dit symptoom kan immers wijzen op een infectie, ernstige ontsteking of in sommige gevallen op prostaatkanker. Zodra dit symptoom optreedt, moet een arts worden geraadpleegd zodat de oorzaak kan worden vastgesteld.
Prostaatpreventie en -verzorging
Prostaatproblemen kunnen worden voorkomen door een gezonde levensstijl en regelmatige medische controles.
Hoewel sommige prostaataandoeningen leeftijdsgebonden zijn, is het mogelijk om de risico's te verminderen en een betere prostaatgezondheid te bevorderen aan de hand van enkele eenvoudige preventiemaatregelen.
Voeding en gezond leven
Een gezonde levensstijl speelt een belangrijke rol bij het voorkomen van prostaatproblemen. Hier zijn enkele aanbevelingen:
- Zorg voor een evenwichtig dieet: een dieet dat rijk is aan fruit, groenten en gezonde vetten (zoals die in vette vis) kan bijdragen tot een gezonde prostaat. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan antioxidanten, zoals tomaten (rijk aan lycopeen), noten en groene groenten, zijn bijzonder heilzaam.
- Beperk dierlijke vetten: overmatige consumptie van dierlijke vetten (te vinden in rood vlees, boter en rijke zuivelproducten) wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op prostaatkanker.
- Drink voldoende water: een goede hydratatie is essentieel om de urinewegen gezond te houden en infecties te voorkomen.
- Regelmatig bewegen: lichaamsbeweging helpt om een gezond gewicht te behouden, de bloedsomloop te verbeteren en ontstekingen in het hele lichaam, waaronder de prostaat, te verminderen.
- Regelmatige seksuele activiteit: uit sommige onderzoeken blijkt dat regelmatige seksuele activiteit, met name ejaculatie, een gunstig effect zou hebben op de prostaat en het verminderen van het risico op kanker. Dit blijft echter een hypothese en mag andere essentiële preventiemaatregelen niet vervangen.
Regelmatig prostaatonderzoek
Een regelmatige screening is essentieel voor de vroegtijdige opsporing van prostaataandoeningen, met name kanker. Zelfs als je geen symptomen hebt, is het raadzaam om vanaf je 50e (of 45e als je een familiegeschiedenis hebt) een prostaatonderzoek te laten uitvoeren bij een arts.
Er kan een aantal onderzoeken worden uitgevoerd om de gezondheid van de prostaat te beoordelen:
- Digitaal rectaal onderzoek (DRE): met deze snelle, pijnloze test kan de arts de grootte en de consistentie van de prostaat controleren.
- PSA-test (Prostaat Specifiek Antigeen): deze bloedtest meet de PSA-waarde, een eiwit dat door de prostaat wordt geproduceerd. Een verhoogde waarde kan een teken zijn van een goedaardige vergroting, prostaatontsteking of -kanker.
- Beeldvorming en biopsie: als een aandoening wordt vermoed, kan een echografie of MRI-scan van de prostaat worden uitgevoerd, samen met een biopsie om te bepalen of de afwijking wijst op kanker.
Welke vrij verkrijgbare behandelingen zijn er voor een gezonde prostaat?
Verschillende planten en natuurlijke voedingssupplementen die verkrijgbaar zijn in de apotheek kunnen de gezondheid van de prostaat helpen ondersteunen.
Let wel: deze producten werken preventief, maar zijn geen vervanging voor medische behandelingen. Je Multipharma-apotheker kan je adviseren en je doorverwijzen naar een arts als je symptomen hebt waarover je bezorgd bent. Aarzel niet om er met hem of haar over te praten, want een gezonde prostaat mag geen taboe zijn. Een vroegtijdige opsporing kan echt het verschil maken.